در دوران بارداری در تمام دستگاههای بدن تغییراتی ایجاد میگردد که این تغییرات در برخی از دستگاهها نظیر دستگاه تولید مثل بسیار مشخص بوده و در بعضی دیگر از قبیل دستگاه گوارش، گردش خون، ادراری و… آنقدرها مشخص نیست.از نشانه های بارداری تغییرات دستگاه تولید مثل است.در دوران بارداری در دستگاه تولید مثل، تغییرات کلی ایجاد میشود و عضوی که بیشتر از همه تغییر می کند، رحم است که از نظر وزن، حجم، گردش خون و از نظر ساختمان عضلانی تغییرات زیادی میکند با بزرگ شدن رحم، تغییرات مهمی در شکل آن نیز بوجود میآید. در هفته های اول، نمای گلابی شکل خود را حفظ میکند ولی با پیشرفت حاملگی، جسم و قله رحم بزودی به شکل کروی در میآید و در ماه سوم کاملاً نمای گرد دارد بالاخره افزایش طول بیشتر از عرض است و شکل آن بصورت بیضی درمیآید. در پایان هفته ۱۲، رحم بقدری بزرگ می شود که تماماً در داخل لگن جای نمیگیرد. پس از آن، با بزرگ شدن رحم، با دیواره قدامی شکم تماس یافته و موجب جابجایی روده ها بطرف جانبی و فوقانی می شود و با ادامه صعود نهایتاً به نزدیکی کبد میرسد .وزن رحم که در حالت عادی حدود ۶۰ گرم است، در اواخر دوران بارداری به حدود یک کیلوگرم بالغ میگردد و اقطار آن نیز افزایش مییابددهانه رحم بعلت افزایش عروق، نرم، پرخون و آبی رنگ و تقریباً بنفش می شود و دارای ترشحات مخاطی است که قسمتی از آن رویهم انباشته شده و مجرای گردن رحم را مسدود می کند. در دوران بارداری، لوله ها و تخمدانها موازی با محور طولی رحم و بطرف پایین آویزان می شوند. جریان خون این اعضاء بیشتر شده و وریدهای آنها متساع می گردند. جسم زرد و تخمدان که تخمک گذاری درآن انجام شده به فعالیت خود ادامه می دهد، ولی پس از ماههای ۴-۵ حاملگی، حجم آن کوچکتر می شود. ضمناً تخمکگذاری در طی حاملگی متوقف گردیده و بلوغ فولیکولهای جدید معلق می ماندها (مهبل هم بسیار نرم و پرخون می شود و عضلات آن قابلیت اتساع پیدا می کند، بطوری که سر بچه بتواند به راحتی خارج شود. اگر دست را در مهبل بگذاریم، ضربان شریانی ممکن است حس شود. عروق مهبل نیز افزایش مییابد

تغییرات در دستگاه گوارش از نشانه های بارداری

با پیشرفت حاملگی،در اثر رحم بزرگ شده، معده و رودهها جابجا می شوند. بدنبال تغییر وضعیت این احشاء، یافته های بالینی در بعضی از بیماریها دستخوش تغییر می شود. برای مثال، آپاندیس با بزرگ شدن رحم، قدری بطرف بالا و خارج تغییر وضعیت می دهد و گاهی به پهلوی راست می رسد معمولاً تونوس و حرکت دستگاه گوارش کاهش مییابد که موجب طولانی شدن زمان تخلیه معده و ترانزیت روده میشود.اندازه های مربوط به آزمونهای کار کبد در زنان باردار، در محدوده طبیعی باقی میماند. یوپسی کبدی نیز هیچ تغییر مرفولوژیک مشخصی را در مادران طبیعی نشان نمیدهد. ولی در افراد مبتلا به بیماری کبدی از پیش موجود، سطوح بالای استروژن و افزایش کلی کار کبد در طی بارداری، میتواند تأثیر سویی بر روی کار کبد بگذارد.در دوران بارداری شکم معمولا نفخ می کند، سوزش معده وجود دارد، حالت تهوع و ویار دیده می شود و بسیاری از خانمهای حامله دچار یبوست می گردند. بواسیر (همو رویید) نیز در جریان حاملگی نسبتا شایع است.

تغییرات در دستگاه گردش خون

به گزارش مجله زیگیل از نشانه های بارداری تغییرات سیستم پمپاژ خون است. بالا رفتن تدریجی دیافراگم با پیشرفت حاملگی، قلب به سمت چپ و بالا جابجا می شود و در عین حال در حول محور طولی اش مقداری چرخش دارم. در نتیجه، نوک قلب نسبت به افراد غیر حامله طبیعی، مقداری به خارج متمایل گردیده و در تصاویر رادیولوژی، اندازه کناره های قلب، بزرگ به نظر می رسد. شدت این تغییرات بستگی به اندازه و موقعیت رحم، قدرت عضلانی شکمی، شکل شکم و قفسه سینه دارد.حجم کلی خون در دوران بارداری حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد افزایش پیدا میکند که این اضافه حجم، در حقیقت سرم خون است که فزونی مییابد لذا با وجود تشدید خونسازی، غلظت هموگلوبین، گلبولهای قرمز و هماتوکریت، به میزان کمی در طی حاملگی کاهش یافته و در نتیجه چسبندگی (ویسکوزیته) کل خون کمتر برگردانما در جریان حاملگی، برون ده قلب و ضربان نبض، افزایش مختصری نشان میدهد. زیاد شدن حجم خون در حاملگی، نیازهای متابولیک رحم بزرگ شده را مرتفع کرده، از مادر و جنین در مقابل اختلال برگشت وریدی در وضعیت خوابیده و ایستاده محافظت می کند و مهمتر اینکه سپر مادر در مقابل اثرات مضر خونریزی بهنگام زایمان است.

تغییر در ترشح هورمونها

از نشانه های بارداری تغییرات در غده هیپوفیز و بزرگ شدن آن است بیشترین تغییر در ماه آخر بارداری در هیپوفیز دیده میشود که پس از زایمان به حال اولیه بر میگردد با هر آبستنی وزن لوب پیشین غده هیپوفیز بیشتر میشود چنانکه در چند زایان گاهی به ۱/۵ گرم که تقریباً دو برابر وزن طبیعی است می رسدل بر اثر بزرگ شدن غده هیپوفیز ممکن است بر روی کیاسمای بینایی فشار وارد آید که باعث کوری یا نقص بینایی موقت در نیمی از میدان بینایی شود که با پایان یافتن آبستنی از بین می روم فعالیت لوب پیشین غده هیپوفیز علاوه بر اثراتی که در سوخت و ساز مواد نشاسته ای و افزایش هورمونهای محرک تیروئید و قسمت قشری غدد فوق کلیوی دارد، در ترشح هورمونهایی از قبیل هورمونهای محرک غده های جنسی و پرولاکتین نیز حایز اهمیت می باشد که ارزش فوق العاده ای در رشد و تکامل دستگاه تولید مثل دارند. بارداری، تغییر کالبدشناسی مهمی در لوب پسین غده هیپوفیز بوجود نمی آورد. تغییرات غده تیروئید در دوران بارداری و غده پاراتیروئید و هیپرتروفی و هیپرپلازینیز از نشانه های بارداری است. در این دوران، غلظت هورمون پاراتیروئید به زحمت با میزان احتیاج جنین به کلسیم موازنه دارد همچنین بزرگ شدن غدد فوق کلیوی به علت هیپرپلازی قشر غده بطور پیشروندهای در سرتاسر طول بارداری ادامه یافته و افزایش قابل توجه در ترشح آدرنوکورتیکواستروئیدها مشاهده میگردد. ضمناً بعضی از متخصصین معتقدند که در دوران بارداری هورمونی بنام ریلاکسین از تخمدانها ترشح میگردد که مستقل از هورمونهای جنسی بوده و در مواردی از قبیل شل ساختن مفصل لگن خاصره، تحریک پستانها، شلنمودن گردن رحم و متوقف ساختن حرکات رحم مؤثر است.

منبع:http://www.zigil.ir